Κεντρικοί Ομιλητές

Γεώργιος Λώλας

Το ακορντεόν ως μέσο καλλιτεχνικής καινοτομίας στην εκπαίδευση. Aπό την τεχνική κατάρτιση στη δημιουργική ταυτότητα. / The accordion as a instrument of artistic innovation in education. From technical training to creative identity.

Η παρούσα ομιλία επιχειρεί να σκιαγραφήσει το σύγχρονο εκπαιδευτικό τοπίο του ακορντεόν στην Ευρώπη, εστιάζοντας τόσο στην υφιστάμενη κατάσταση όσο και στις μελλοντικές προοπτικές του οργάνου στο πλαίσιο της μουσικής εκπαίδευσης. Εξετάζεται η ανάγκη επαναπροσδιορισμού των παιδαγωγικών προσεγγίσεων, με στόχο τη μετάβαση από ένα πρότυπο διδασκαλίας που εστιάζει κυρίως στην τεχνική κατάρτιση, προς ένα μοντέλο που καλλιεργεί τη δημιουργικότητα, τη φαντασία και τη συνεργατική μάθηση. Προτείνονται ενδεικτικές δημιουργικές μέθοδοι γνωριμίας με το όργανο, οι οποίες ενισχύουν την προσωπική έκφραση και συμβάλλουν στη διαμόρφωση της καλλιτεχνικής ταυτότητας των μαθητών. Το ζητούμενο για το μέλλον, ξεκινώντας από τα πρώιμα στάδια της εκπαίδευσης, είναι η συγκρότηση ενός πλαισίου που θα ανταποκρίνεται στις αισθητικές, καλλιτεχνικές και παιδαγωγικές προκλήσεις της σύγχρονης εποχής.

This talk attempts to outline the contemporary educational landscape of the accordion in Europe, focusing both on the current situation and on the future perspectives of the instrument in the context of music education. It examines the need to redefine pedagogical approaches, with the aim of transitioning from a teaching model that focuses mainly on technical training to a model that cultivates creativity, imagination, and collaborative learning. Indicative creative methods for familiarising oneself with the instrument are proposed, which enhance personal expression and contribute to the development of the students’ artistic identity. Starting from the early stages of education, the goal for the future, is to develop a framework that responds to the aesthetic, artistic, and pedagogical challenges of the modern era.

Βασιλική Ψύρρα

“Παίξε, χόρεψε, ζωγράφισε με το ακορντεόν: γνωριμία με το μουσικό όργανο σε ομαδικά μαθήματα, μέσα από το πρίσμα μιας άτυπης μουσικής διδασκαλίας.” / Play, dance, paint with the accordion: getting to know the musical instrument in group lessons through the prism of informal music teaching.

Η εισήγηση εξετάζει διαδικασίες αρχικής γνωριμίας με το ακορντεόν στο πλαίσιο της βιωματικής μουσικής διδασκαλίας σε ομαδικά μαθησιακά περιβάλλοντα. Αναλύονται διδακτικές πρακτικές που αξιοποιούν τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του οργάνου, με σκοπό την ενίσχυση της ενεργού συμμετοχής, της συνεργατικής αλληλεπίδρασης και της δημιουργικής μουσικής έκφρασης των μαθητών. Παρουσιάζονται επίσης ενδεικτικά παραδείγματα εφαρμογής που εστιάζουν στον αυτοσχεδιασμό, την ακουστική διερεύνηση και τη συλλογική μουσική δράση.

The presentation examines processes of initial exploration of the accordion in the context of experience-based music teaching in group learning environments. It analyzes teaching practices that use the special features of the instrument to enhance active participation, collaborative interaction, and creative musical expression among students. It also presents illustrative examples of applications that focus on improvisation, acoustic exploration, and collective musical activity.

Stephan Bahr

Μεγαλώνοντας μαζί – Τα οφέλη του παιξίματος σε σύνολο σε μουσικές ομάδες μεικτής ηλικίας και μεικτών ικανοτήτων /Growing Together – The Benefits of Ensemble Playing in Mixed-Age and Mixed-Ability Music Groups

Το  παίξιμο μουσικής σε ένα σύνολο είναι ένα βασικό στοιχείο της μουσικής εκπαίδευσης. Συνδέει τις τεχνικές δεξιότητες, τη μουσική κατανόηση και τη κοινωνική μάθηση με έναν ελκυστικό, πρακτικό τρόπο. Οι μαθητές βιώνουν τη μουσική όχι μόνο ως προσωπική έκφραση, αλλά και ως ομαδική εργασία που βασίζεται στην ακρόαση, την επικοινωνία και την κοινή ευθύνη. Το ομαδικό παίξιμο ενισχύει το ρυθμό, την τονική ακρίβεια,  την ευαισθησία στον ήχο και την ικανότητα να διαμορφώνουν τη μουσική συλλογικά. Η εργασία σε ομάδες διαφορετικών ηλικιών και επιπέδων δεξιοτήτων προσφέρει ιδιαίτερη αξία. Οι νεότεροι ή λιγότερο έμπειροι μουσικοί μαθαίνουν από τους προχωρημένους, ενώ οι τελευταίοι αναπτύσσουν ηγετικές ικανότητες και αυτοπεποίθηση υποστηρίζοντας τους άλλους.  Μια τέτοια συνεργασία καλλιεργεί την ενσυναίσθηση, τη συνεργασία και τον αμοιβαίο σεβασμό.

Ένα μικτό σύνολο δημιουργεί ατμόσφαιρα που εμπνέει χωρίς αποκλεισμούς , όπου η διαφορετικότητα γίνεται δημιουργική δύναμη. Ο καθένας μπορεί να συνεισφέρει ανάλογα με τις ικανότητές του και  μαζί δημιουργούν κάτι μεγαλύτερο από το άθροισμα των μερών. Αυτή η παρουσίαση μοιράζεται πρακτικά παραδείγματα από τη διδασκαλία σε μουσικές σχολές και διερευνά πώς η ομαδική εργασία μπορεί να διαμορφωθεί ως χώρος τόσο για μουσική ανάπτυξη όσο και για κοινωνική σύνδεση.

Making music together in an ensemble is a key element of music education. It connects technical skills, musical understanding, and social learning in an engaging, practical way. Students experience music not only as a personal expression but also as teamwork that depends on listening, communication, and shared responsibility. Ensemble playing strengthens rhythm, intonation, sound awareness, and the ability to shape music collectively.

Working in groups of different ages and skill levels brings special value. Younger or less experienced players learn from advanced ones, while the la#er develop leadership and confidence by supporting others. Such collaboration fosters empathy, cooperation, and mutual respect. A mixed ensemble also creates an inclusive and inspiring atmosphere where diversity becomes a creative strength. Everyone can contribute according to their abilities, and together they build something greater than the sum of its parts. This presentation shares practical examples from music school teaching and explores how ensemble work can be shaped as a space for both musical growth and social connection.

Marko Ševarlić

“Ιστορική θεώρηση και προοπτικές για το μέλλον της ορχήστρας ακορντεόν” / Historical and future perspectives of accordion orchestra and ensemble practice”

Με πολυετή εμπειρία ως μαέστρος ορχήστρας ακορντεόν στη Γερμανία, ως καθηγητής και λέκτορας σε δύο ευρωπαϊκά μουσικά πανεπιστήμια με μάθημα ακορντεόν, καθώς και ως ενεργός εκτελεστής και παιδαγωγός, ο Marko Ševarlić προσφέρει πληροφορίες τόσο για τις ιστορικές όσο και για τις μελλοντικές προοπτικές της ορχήστρας ακορντεόν και της πρακτικής του συνόλου, διαμορφωμένες από την προσωπική του καλλιτεχνική εμπειρία.

With many years of experience as the conductor of an accordion orchestra in Germany, and as a professor and lecturer at two European music universities with a accordion ensemble subject, as well as an active performer and pedagogue, Marko Ševarlić offers insights into both historical and future perspectives of accordion orchestra and ensemble practice, shaped by his personal artistic experience.

Παναγιώτης Ανδρέογλου

Στοιχεία διδασκαλίας του έργου “Boîte à rythme” του Franck Angelis σε μαθητές εφηβικής και μετεφηβικής ηλικίας / Teaching aspects of Franck Angelis’ “Boîte à rythme” to adolescent and post-adolescent students

Η παρουσίαση δεν αφορά ένα σχέδιο μαθήματος για μία διδακτική ώρα αλλά παρουσιάζει τρόπους διδασκαλίας και μελέτης του έργου του Franck Angelis Boîte à rythme οι οποίοι μπορούν να επεκταθούν σε περισσότερες από μία διδακτικές ώρες. Επικεντρώνεται σε τρία βασικά στοιχεία εκτέλεσης του έργου: Την ρυθμική ακρίβεια, τις μεγάλες αποστάσεις στο αριστερό πληκτρολόγιο και στους τρόπους με τους οποίους μπορεί ο μαθητής/εκτελεστής να αναδείξει την δομή του έργου. Προτείνονται τρόποι μελέτης για κάθε ένα από τα παραπάνω ζητήματα.

This presentation is not a single-lesson plan but rather a presentation of teaching and practice methods for Franck Angelis’ Boîte à rythme that may be extended over multiple instructional sessions. It focuses on three key aspects of the work: rhythmic accuracy, the large leaps required in the left-hand keyboard, and the ways in which the student/performer can reveal and emphasize the structural elements of the piece. Specific practice strategies are proposed for addressing each of these challenges.

Αλεξία Καλλιαρδού

Ειδικά Θέματα Διδακτικής του Ακορντεόν στα Μουσικά Σχολεία. Αυτισμός & Ακορντεόν: Μελέτη Περίπτωσης και Καλές Πρακτικές. / Special Topics in Accordion Teaching in Music Schools. Autism & Accordion: Case Study and Best Practices.

Στην παρούσα εισήγηση έχουμε μια μελέτη περίπτωσης διδασκαλίας ακορντεόν σε μαθητή στο φάσμα του αυτισμού σε μουσικό σχολείο. Στόχος είναι να αναδειχθεί η σημασία της νευροποικιλότητας ως παιδαγωγικού πλαισίου, το οποίο αντιμετωπίζει τις νευρολογικές διαφοροποιήσεις ως φυσιολογικές εκφάνσεις και όχι ως ελλείμματα. Παρουσιάζονται θεμελιώδεις έννοιες όπως νευρότυπος, αυτισμός, αισθητηριακή υπερδιέγερση, αυτορρυθμιστικές συμπεριφορές και μασκάρισμα, επισημαίνοντας την ανάγκη για κοινή γλώσσα μεταξύ εκπαιδευτικών, μαθητών, οικογενειών και θεσμικών φορέων.

Εξετάζεται το υφιστάμενο διαγνωστικό και υποστηρικτικό πλαίσιο (ΚΕΔΑΣΥ, ΕΔΥ) και οι συστημικές ελλείψεις που συναντώνται σε μουσικά σχολεία. Στο επίκεντρο βρίσκεται η περίπτωση του μαθητή Α.Ζ., ο οποίος παρουσιάζει χαρακτηριστικά αυτιστικού νευρότυπου –απόλυτη σκέψη, αισθητηριακές ευαισθησίες, δυσκολία προσαρμογής– αλλά και σημαντικά δυνατά σημεία όπως ισχυρές επιτελικές λειτουργίες και ειδητική μνήμη. Η εισήγηση θέτει προβληματισμούς σχετικά με τον ρόλο της εκπαιδευτικής κοινότητας, τις ανάγκες των εκπαιδευτικών και τη βέλτιστη αξιοποίηση του μαθησιακού δυναμικού των νευροδιαφορετικών μαθητών, πέρα από τη διάγνωσή τους.

In this presentation, I examine a case study concerning the instruction of accordion performance to a student on the autism spectrum within a music school context. The objective is to foreground the significance of neurodiversity as a pedagogical framework—one that conceptualizes neurological variation as a natural and meaningful form of human diversity rather than as a deficit. Key concepts such as neurotype, autism, sensory overstimulation, self-regulatory behaviors, and masking are outlined, emphasizing the need for a shared and precise terminology among educators, students, families, and institutional stakeholders.

The presentation also reviews the current diagnostic and support structures, identifying systemic gaps that particularly affect music schools. At the core of the study is the case of student A., who displays attributes characteristic of an autistic neurotype—such as dichotomous thinking, sensory sensitivities, and challenges in adaptability—while simultaneously demonstrating notable strengths, including robust executive functioning and highly developed visual memory. The discussion concludes by addressing broader questions regarding the responsibilities of the educational community, the support requirements of teachers, and the ways in which the learning potential of neurodivergent students can be optimally realized—moving beyond diagnostic labels to foster genuine inclusion and meaningful educational engagement.

Αικατερίνη Λέκκα

“Όταν οι ανάσες μας έγιναν μία: 20+ χρόνια με το Σύνολο Ακορντεόν Μουσικού Σχολείου Ιλίου” / When Our Breaths Became One: 20+ Years with the Accordion Ensemble of the Music School of Ilion

Η ομιλία παρουσιάζει το ταξίδι δημιουργίας και εξέλιξης του Συνόλου Ακορντεόν του Μουσικού Σχολείου Ιλίου, μέσα από την προσωπική εμπειρία και το όραμα της Αικατερίνης Λέκκα. Ξεκινώντας από την ανάγκη να δοθεί στους μαθητές η δυνατότητα να βιώσουν τη μουσική ως συλλογική πράξη και όχι ως μοναχική δεξιότητα, το εγχείρημα αυτό μετέτρεψε το ακορντεόν από ατομικό όργανο σε φωνή ομάδας, σε «κοινή ανάσα».

Η διαδικασία επιλογής και ενορχήστρωσης ρεπερτορίου, οι παιδαγωγικές προσεγγίσεις και η σταδιακή αποδοχή από το κοινό συνθέτουν μια πορεία που συνδέει την εκπαίδευση με τη δημιουργία και τη συγκίνηση. Περισσότερο από μουσική εμπειρία, η ορχήστρα έγινε σχολείο συνεργασίας, σεβασμού και ενσυναίσθησης — μια ζωντανή απόδειξη ότι η μουσική ενώνει και μεταμορφώνει.

This presentation narrates the story of the Accordion Ensemble of the Music School of Ilion, founded by Katerina Lekka, as both an artistic and educational journey. Born from the desire to transform the accordion from a solitary instrument into a collective voice, the ensemble has become a living symbol of collaboration, empathy, and shared creativity.

Through thoughtful repertoire choices and student-centered arrangements, the project offered young musicians the chance to experience music as communication and mutual understanding. Beyond sound and technique, it became a space where artistic growth met human connection — a shared breath of inspiration.

Βασιλική Μιχαηλίδου

Σχέδιο μαθήματος: το Πρώτο μου Ταξίδι στον Κόσμο του Ακορντεόν / Lesson Plan: My First Journey into the World of the Accordion

Tο σχέδιο μαθήματος «το Πρώτο μου Ταξίδι στον Κόσμο του Ακορντεόν» συνδέεται με τους στόχους του αναλυτικού προγράμματος για τη διδασκαλία της μουσικής στην προσχολική ηλικία, έχοντας ως απώτερο σκοπό τη γνωριμία των μικρών μαθητών/-τριών με το ιδιαίτερο ηχόχρωμα, τα διαφορετικά μέρη και το εύρος του ρεπερτορίου του ακορντεόν. Ο/Η εκπαιδευτικός-εμψυχωτής/-τρια ενθαρρύνει τα παιδιά χωρίς προηγούμενη  ή και με μικρή επαφή με το μουσικό αυτό όργανο, να ταξιδέψουν μέσα από βιωματικές ομαδικές δραστηριότητες στον κόσμο του και να αποκτήσουν εξοικείωση με έννοιες που σχετίζονται με τα είδη των μουσικών οργάνων και της μουσικής, την ποικιλία των ρυθμών και τις διαφορές στη μουσική άρθρωση. Εκτός από τις δεξιότητες σε γνωστικό και μουσικό επίπεδο, γίνεται προσπάθεια καλλιέργειας  της κιναισθητικής και διαπολιτισμικής αντίληψης των μαθητών/-τριών και δημιουργίας ενός κλίματος συμπερίληψης και φιλοξενίας που ενισχύει την αγάπη τους για τη μουσική.

The lesson plan “My First Journey into the World of the Accordion” aligns with the objectives of the preschool music education curriculum, aiming to introduce young learners to the unique timbre, various parts, and broad repertoire of the accordion. The educator-facilitator encourages children, regardless of prior or limited contact with the instrument, to embark on a journey through experiential group activities that foster familiarity with concepts related to musical instruments and music genres diversity, rhythmic variety, and differences in musical articulation.

Beyond developing cognitive and musical skills, the lesson also seeks to enhance students’ kinesthetic and intercultural awareness, while creating an inclusive and welcoming classroom environment conducive to develop their love for music.

Πολυξένη Τσέλιγκα

Ενσωμάτωση Κοινωνικών Αξιών στο Πρόγραμμα Σπουδών του Ακορντεόν για τα Μουσικά Σχολεία: Θεωρία και Εφαρμογή- Μια Πρόταση Βασισμένη στις Απόψεις των Εκπαιδευτικών /  Integrating Social Values into the Accordion Curriculum for Music Schools: Theory and Implementation– A Proposal Based on Educators’ Perspectives.

Ενσωμάτωση Κοινωνικών Αξιών στο Πρόγραμμα Σπουδών του Ακορντεόν για τα Μουσικά Σχολεία: Θεωρία και Εφαρμογή- Μια Πρόταση Βασισμένη στις Απόψεις των Εκπαιδευτικών.

Η παρούσα μελέτη εστιάζει στην αναγκαιότητα θεσμοθέτησης ενός αναλυτικού προγράμματος σπουδών για το ακορντεόν στα Μουσικά Σχολεία της χώρας, πλαισιώνοντας φιλοσοφικά και θεωρητικά τον σχεδιασμό του. Κεντρικός άξονας αυτής της πλαισίωσης είναι η καλλιέργεια κοινωνικών αξιών. Η μετάδοση και διαμόρφωση αξιών αποτελεί βασική λειτουργία της εκπαίδευσης, συμπεριλαμβανομένης της μουσικής εκπαίδευσης (Μυγδάνης κ.ά., 2019). Το ρεύμα της κριτικής μουσικής παιδαγωγικής υπογραμμίζει πως η μουσική συνιστά μια δυναμική κοινωνική πράξη και ότι οι κοινωνικές αξίες –όπως η συνεργασία, η συμπερίληψη, ο σεβασμός της διαφορετικότητας, η ενσυναίσθηση, η ισότητα, η ελευθερία και η κοινωνική δικαιοσύνη– είναι αναπόσπαστο μέρος της μουσικής ενασχόλησης και οφείλουν να καλλιεργούνται συνειδητά μέσω σκόπιμης παιδαγωγικής πράξης και αναστοχασμού (Elliott, 1995).

Πρόσφατη έρευνα (Απρίλιος-Μάιος 2025) σε καθηγητές ακορντεόν των ελληνικών Μουσικών Σχολείων αποκάλυψε ισχυρή συναίνεση (81,48%) ως προς την επιτακτικότητα ενός επίσημου προγράμματος σπουδών. Οι εκπαιδευτικοί αναγνώρισαν τις δυνατότητές του να επηρεάσει σημαντικά τις αξίες και στάσεις των μαθητών (88,88%), προσδιορίζοντας τη συνεργασία, την ομαδικότητα, την αποδοχή της διαφορετικότητας και τη συμπερίληψη ως σημαντικότερες μεταξύ αυτών. Τόνισαν επίσης την ισότητα, τη δικαιοσύνη, την αλληλεγγύη και την ανάπτυξη ισχυρής ταυτότητας εντός της κοινότητας.

Οι προτάσεις των εκπαιδευτικών για την προώθηση αυτών των αξιών περιλαμβάνουν την εντατική χρήση μουσικών συνόλων, τον πλουραλισμό ρεπερτορίου με θεματική επιλογή, διαθεματικές προσεγγίσεις, συμπερίληψη και προσαρμογή στις ανάγκες του μαθητή, καθώς και τη σύνδεση με την ευρύτερη κοινότητα. Αυτό το πλαίσιο διασφαλίζει την υλοποίηση ενός προγράμματος σπουδών το οποίο θα υπερβαίνει την απλή τεχνική κατάρτιση, στοχεύοντας στην καλλιέργεια ολοκληρωμένων, κοινωνικά ενήμερων και ενεργών πολιτών.

Integrating Social Values into the Accordion Curriculum for Music Schools: Theory and Implementation– A Proposal Based on Educators’ Perspectives.

This study focuses on the necessity of establishing a curriculum for the accordion in Greek Music Schools, while philosophically and theoretically framing its design. The cultivation of social values is central to this framework. The transmission and formation of values are fundamental functions of education, including music education (Mygdanis et al., 2019). The critical music pedagogy stream of thought emphasizes music as a dynamic social practice, and social values – such as cooperation, inclusion, respect for diversity, empathy, equality, freedom, and social justice – constitute an integral part of musical engagement and should be consciously cultivated through deliberate pedagogical practice and reflection (Elliott, 1995).

A recent survey (April-May 2025) of accordion teachers in Greek Music Schools revealed a strong consensus (81.48% of respondents) on the need for an official curriculum. Educators acknowledged its potential to significantly influence students’ values and attitudes (88.88% stated it may have a significant impact), identifying cooperation, teamwork, acceptance of diversity, and inclusion as being of paramount importance. They also emphasized the importance of equality, justice, solidarity, and the building of a strong community identity.

Teachers’ proposals for promoting these values include the intensive use of musical ensembles, a pluralistic repertoire with thematic selection, interdisciplinary approaches, inclusivity and adaptation to student needs, and connection with the wider community. This framework ensures the implementation of a curriculum that transcends mere technical training, aiming to foster well-rounded, socially aware, and active citizens.